MULUHİYE-MOLOHİYA

Muluhiya (corchorus olitorius) ya da Kıbrıslıların söylediği gibi “molohiya” ıspanağa benzer bitki. Rengi ıspanaktan daha koyu ve değişik bir kokusu var. Geniş bir coğrafyada bilinen bu yemek, aynı zamanda antik yemeklerinden. Suriye ve Ürdün’de yemeğin yemeğin “krallara ait”, “Mısır Firavunlarının yemeği” olduğu vurgulanır. (1) kimileri köylü çorbası der, kimileri kral yemeği.

Suriye’de yemeğin tekerlemesini duymak bile mümkündür. Muluhiye ekli mlukiyi, Muluhiye, ekli mlukiyi. ( Muluhiye krallık yemeği, Muluhiye krallık yemeği.(2)

Eskiden sadece çorba olarak tüketilen yemeğin içindeki et köfteleri Arap mutfağında -Suriye ve Tunus’ta- korunmasına rağmen Kıbrıs’ta biraz farklı hazırlanıyor. Tunus’ta et köftesi yerine parça et ile yapılan yemek, Mısır’da önceleri sade olarak yenirken sonra yanına pirinç pilavı eklenmiş.

Halep’te de Mısır’da olduğu gibi -her kişiye çorba kasesinde muluhiye, yanında da bir tabak sade pirinç olarak- sunuluyor. Suriye’de, Mısır’da ve Orta Doğu mutfaklarında olduğu gibi Kıbrıs mutfağında da sebzenin hem tazesi, hem kurutulmuşu kullanılıyor. Marketlerde kurutulmuş muluhiyeyi her zaman bulmak mümkün. Pişirilmesi özen isteyen bir yemek. “Çünkü az pişirilirse sebze çiğ kalıyor, ağızda dağılmıyor, çok pişirilirse tadı bozuluyor.” Bu püf noktasını aklımızda tutarak, sizden eski bir yemek menüsünde (Mısır) yer alan “Nilüfer Soğanlı Muluhiye Güvecinin” tadını hayal etmenizi istiyorum. İçerisinde tavşan eti, soğan, sarımsak, öğütülmüş hardal tohumu, aspir, kuru nilüfer soğanı, sadeyağ var. Belki Mısır’daki bir akşam menüsünün tamamını aktarmak hayal gücümüze biraz yardımcı olabilir. (3)

MÖNÜ

Atıştırmalıklar

Ekmekler

Fırında mercimekli bakla

Balık Izgara

Körpe ördek ya da kaz cevirme

Nülifer Soğanlı mühliye Güveci

Dana paçası ve inciği ya da koyun kellesi

Keçiboynuzu muhallebisi

Taze meyve (incir, hurma, üzüm vb.) ya da bir komposto.

Ben sizlerle Mısır’ın Nilüfer Soğanlı Muluhiye güvecinin tarifini değil de, Suriye Mutfağından, Halep’te yediğim muluhiyenin tarifini paylaşayım izninizle..

MULUHİYE (4)

(Yaklaşık 6 kişilik)

Malzeme:

1 kg. dövülmüş veya makinede çekilmiş et

4 su bardağı kurutulmuş muluhiye

4-5 diş sarımsak

2 yemek kaşığı kişniş

100 gr. çam fıstığı

½ kahve kaşığı Halep baharı

Yeteri kadar yağ

Yeteri kadar tuz

4-5 bardak su

Hazırlanışı: Kıymaya tuz ve karabiber eklenerek yoğrulur. Ceviz büyüklüğünde parçalar halinde kopartılır. Arasına çam fıstığı konarak elde yuvarlanır. Hazırlanan köfteler, yağda kavrulur. Sarımsak ve kişniş biraz tuz ilavesiyle havanda dövülür, kavrulan köfteye eklenir. Muluhiye yağla kavrulur, kavrulmuş olan köfteler muluhiyenin üzerine konur, sıcak su eklenerek yaklaşık yarım saat kısık ateşte pişirilir.

Notlar:

1) Muluhiyenin kıvamına gelip gelmediğini anlamak için, sapının renginin değişmesine bakılır veya kavrulurken içine bir iki tane çam fıstığı atılır. Çam fıstıklarının rengi biraz koyulaşınca muluhiyenin kıvamına geldiği anlaşılır.

2) Yemek parça et kullanılarak ta yapılabilir. Kavrulan ve sarımsaklı kişniş eklenen et su ilavesiyle pişirilir. Bu arada kavrulan muluhiye yemeğin üzerine konur, tuz ve bahâr eklenir. Çok kısık ateşte pişirilir. Üzerine limon sıkılarak, pirinç pilavı ile birlikte yenir.

Kaynaklar:

1) Roden, Claudia. A Book of Eastern Food, Penguin Books, 1978, Great Britain, s. 125.

2) Tokuz, Gonca. Dolmalar ve Köfteler Şehri Halep. Haleb Beled el Mehaşi ve Kibeb, 2010, İstanbul, s. 54.

3)Bober, Pray Phyllis. Antik ve Ortaçağda Yemek Kültürü, Sanat Kültür Mutfak, Kitapevi, 1. basım 2003, İstanbul. s.329.

11) 12)

4) Tokuz, a.g.e.s.

http://www.efecehaber.com/yazaroku.asp?ids=9604